Retko dobra klimatska vest – džinovska rupa u Zemljinom ozonskom omotaču se smanjuje i najmanja je od 1988, objavili su naučnici američke svemirske agencije NASA. Ove godine rupa je bila najveća u septembru, kada je bila široka oko 20 miliona kvadratnih kilometara, što je dva i po puta veće od Sjedinjenih Država, preneo je “Vašington post”.
Ipak, tada je bila za 3 miliona kvadratnih km manja od prošle godine, a od tada se još smanjila.
Za ovo smanjenje ozonske rupe zaslužni su vremenski uslovi u stratosferi, koji su topliji nego ikad. Topao vazduh odbija hemikalije poput hlora i broma koje uništavaju ozonski omotač, kažu naučnici.
Vremenski uslovi iznad Antarktika bili su slabiji, što je dovelo do toplijih temperature koje su usporile gubitak ozona. To je poput uragana – nekih godina ima malo onih koji dođu do obale… ovo je godina u kojoj vremenski uslovi dovode do poboljšanja formacije ozona – izjavio je Pol Njumen, šef naučnog tima za Zemlju u NASA-inom Centru za svemirske letove Godard u Grinbeltu, Merilend.
Ova dobra vest pojavljuje se 30 godina nakon otkrića ozonske rupe, koje je dovelo do Montrealskog protokola 1987.
Uništenje ozonskog omotača uglavnom se odvija iznad Antarktika i posebno ugrožava stanovnike južne hemisphere. Ozon, bezbojni gas, štiti Zemlju od štetnog ultraljubičastog zračenja koje uzrokuje rak kože, ometa rast biljaka i drugo, podsećaju naučnici.
Otkako je otkrivena sredinom ’80-tih, rupa je postala svojevrsna svetska senzacija. Naučnici Ujedinjenih nacija pripisali su oporavak ozonskog omotača 2014. izbacivanju iz upotrebe hemikalija koje se koriste za frižidere i klima uređaje krajem ‘80-tih. Međutim, hloroflourougljenik ima dug vek i moći će se naći kako pluta u atmosferi 100 godina od sada, kažu naučnici.
Oni su predvideli da se ozonski omotač neće vratiti na stanje pre ’80-tih do 2070.
U junu su naučnici identifikovali moguću pretnju oporavku ozona – dihlorometan, industrijsku hemikaliju čije se prisustvo u atmosferi tokom proteklih 10 godina udvostručilo.
Ako njena koncentracija nastavi da raste, to bi moglo odložiti oporavak ozona iznad Antarktika za 30 godina.
Ozonska rupa je bila najveća 2000, kad je bila široka oko 30 miliona kvadratnih kilometara, saopštila je NASA, preneo je “Vašington post”.
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com