Branku u spomen

Merilo po kome jedan pisac ulazi u nacionalni panteon, na osnovu kojeg zaslužuje mesto u kolektivnom pamćenju jednog naroda – obično su zasluge za naciju kojoj pisac pripada. U tom smislu, Branko Radićević jedan je od najslavnijih srpskih pesnika, uzdignut na pijedestal nekoliko decenija nakon prerane smrti. Formiran u krugu Vuka Karadžića u vreme jačanja nacionalne svesti, u trenutku kada su se postavljali temelji srpskog jezika i pravopisa – postao je jedan od nosilaca borbe za narodni jezik i prvi pokazao "šta znači srpski pevati". Sve su ovo bili razlozi za otvaranje velike izložbe pod nazivom "Kult Branka Radičevića u srpskoj vizuelnoj kulturi krajem 19. veka" Snežane Mišić u Galeriji Matice srpske.
U pitanju je jedinstvena skupina svega onoga što bi moglo da ispripoveda zanimljivu priču o pesniku koji je za života postao "brend" mladog nacionalno svesnog građanskog društva ondašnje Srbije. Popularnost njegovih pesama "dovela" ga je čak i do kuhinja u kojima su iznad šporeta stajale izvezene "kuvarice" sa njegovim likom i stihovima. Izložba u kontekstu savremenih istraživanja nacionalne ideje u srpskoj umetnosti i vizuelnoj kulturi 19. veka prati proces uobličavanja kulta Branka Radičevića kao nacionalnog pesnika i njegovo uvođenje u kolektivnu memoriju. U katalogu je heroizacija pesnika, stavranje kulta, čemu je doprineo i prenos kostiju Branka Radičevića iz Beča na Stražilovo i podizanje spomenika. Sama sahrana prenetih moštiju bila je spektakularna, sa govorima i polaganjem venca. Najskupoceniji je bio srebrni venac crnogorskog kneza Nikole posvećen "neumrlom Branku".
Izložba je posvećena i vizuelizaciji Brankovog kulta u srpskoj umetnosti i vizuelnoj kulturi 19. veka. Nakon Brankove smrti, počinju da se dižu spomenici; Vrščani 1885. godine osvećuju "Brankov studenac", Gospodska ulica u Beogradu preimenovana je u Brankovu, slikaju se pesnikovi portreti, vizuelizuju se njegovi stihovi, a najpoznatija slika nastala na osnovu Radičevićevih stihova verovatno je ona koju je načinio Uroš Predić, "Devojka na studencu", diptih na kom su ispisani Brankovi stihovi.

Pratite Krstaricu na www.krstarica.com