Čehovljev „Ivanov“ – zapaženo gostovanje

Pred publikom koja nije premijerna (ona koja ne obilazi pozorišta zbog fotografisanja i koktela), ansambl najpoznatijeg mađarskog pozorišta „Katona Jožef“ iz Budimpešte izveo je predstavu „Ivanov“, u režiji Tamaša Ašera, jednog od vodećih mađarskih i evropskih reditelja, koji je internacionalnu slavu stekao inscenacijama Čehova. Iako je Beograd zapamtio Ašerovo gostovanje s legendarnim ostvarenjem „Tri sestre“ (dramom koja je zatim godinama gostovala širom sveta), „Ivanov“ se pokazao kao iznenađenje – reditelj i glumci ispraćeni su sa scene Jugoslovenskog dramskog pozorišta višeminutnim, gotovo nezapamćenim aplauzom.
U scenografiji sorealizma sa kraja šezdesetih i početkom sedamdesetih godina, poznata Čehovljeva priča u Ašerovoj režiji dobija drugačije lice i dimenzije. Ova verzija izvodi se inače u Mađarskoj već četiri godine, uskoro će imati i stoto izvođenje, a prikazana je i na svim važnijim pozorišnim festivalima.
Ašer se ne vraća u romantično okruženje u kojem je drama nastala. Od Čehovljevog vremena do danas naši životi su se bitno iskvarili. Sve je postalo naopako, beskrajno depresivno i hladno. Svojom režijom Ašer je nastojao da se ne odrekne sasvim čehovljevske atmosfere, ali da ipak napravi predstavu jakih emocija. Sudeći po reakcijama publike, reklo bi se da je u tome više nego uspeo.
Poruka koju su preneli mađarski glumci bila je jasna – oni se obraćaju ljudima koji teško preživljavaju, svakom pojedinačno, jer i Ašera i Čehova zanima pojedinac, njegova suština postojanja i međuljudski odnosi.
Za razliku od drugih likova u predstavi, samo Ivanov ispituje svoje stanje uma i razmišlja o tome šta mu se događa. On pronalazi utočište u svojoj praznoj radnoj sobi i ne radi ništa, sem što sažaljeva samog sebe i svet. Balansira između saosećajnog, neshvaćenog stradalnika i ogavnog, taštog i ispraznog čoveka. Sa svim tim nijansama, Čehovljevog junaka sjajno je tumačio Erno Fekete, praćen izuzetno uigranim ansamblom pozorišta „Katona Jožef“.

Pratite Krstaricu na www.krstarica.com