Đuri Jakšiću u spomen (1)

Polako protiče godina u kojoj se navršava 130 godina od smrti Đure Jakšića, velikog srpskog pesnika i slikara, neukrotivog romantičara poetske reči i slikarskog kista. Navršava se godišnjica koja bi morala da bude povod za sećanje na njega i oživljavanje njegovog lika, utoliko pre što smo se ne tako davno suočili i sa rušenjem njegovih bista i spomenika (2004. godine na Liparu je uklonjena Jakšićeva bista sa mesta koje je uzdigao na Olimp srpskog pesništva). Ceo život Đure Jakšića, pesnika, pripovedača, dramskog pisca i slikara – protekao je u neprekidnom sukobu sa sredinom u kojoj je živeo i stvarao.
Revolucionarni zanos i patriotizam koji ga je 1848. godine, kao šesnaestogodišnjaka, nadahnuo – kao da ga celog života nije ni napuštao, jer je sve svoje životne i umetničke bitke vojevao podjednako strasno i stradalnički. Njegova životna biografija je potucanje po zabitima Srbije, od Sabante i Sumrakovca do palanačkih sredina Požarevca i Rače Kragujevačke. Sa sirotinjom je neprekidno živeo u gorkoj i ispijajućoj ljubavi, a od tuberkuloze je bolovao od svoje 26 godine pa do kraja života.
Zbog svega toga se može reći da je Jakšićev profil bolan i uzvišen. Bolan jer nerazumevanje i omalovažavanje njega kao čoveka i umetnika unižava njegovu ličnost, a uzvišen jer Jakšić ima svest, saznanje i sumnju u svoju bogatu darovitost i nepresušno vrelo pesničkog i slikarskog nadahnuća.
Malo je, skoro da i nema više takvih primera kod nas, kao što je Đura Jakšić, koji sebe kao umetnika potvrđuje visokim dometima svoje poezije, umetničkog prkosa i dostojanstva, koji boluje od neshvaćenosti i koji zbog nje istovremeno i stihom i slikom razmiče vizure i svoga vremena i vremena nekih novih generacija.

Pratite Krstaricu na www.krstarica.com