Fond za humanitarno pravo (FHP) i Sandzacki odbor za zastitu ljudskih prava i sloboda ocenili su danas povodom obelezavanja godisnjice zlocina u Sjeverinu, kao neprihvatljivo da drzava Srbija ne priznaje porodicama zrtava status civilnih zrtava rata.
Kako se navodi u zajednickom saopstenju, odbijanjem drzave da sjeverinskim zrtvama prizna status civilnih zrtava rata, Srbija krsi medjunarodno pravo.
„Tretman porodica zrtava iz Sjeverina i hiljada drugih zrtava od strane institucija Srbije koje zbog diskriminatornih odredbi vazeceg Zakona o pravima civilnih invalida rata, usvojenog za vreme rezima Slobodana Milosevica, nisu priznate kao civilne zrtve rata u Srbiji, kao i ozbiljne prepreke u ostvarivanju prava zrtava sudskim putem, predmet su kritika brojnih medjunarodnih institucija i organizacija koje prate postovanje ljudskih prava u Srbiji“, navodi se u saopstenju.
Otvaranjem spomen-obelezja zrtvama u Sjeverinu sutra se obelezava 23. godisnjica otmice i ubistva 16 gradjana Srbije bosnjacke nacionalnosti.
Zlocin u Sjeverinu dogodio se 22. oktobra 1992, kada su autobus na mostu preko Lima, u mestu Mioce, zaustavili pripadnici jedinice „Osvetnici“, koja je delovala pod okriljem Vojske Republike Srpske (VRS) .
Nakon legitimisanja svih putnika, izdvojili su i izveli samo Bosnjake – 15 muskaraca i jednu zenu i potom ih kamion ovezli u pravcu Visegrada, do motela „Vilina vlas“, gde su ih pretresli, surovo pretukli i potom odveli na obalu reke Drine gde su ih streljali.
Zrtve ovog zlocina su: Mehmed Sebo, Medredin Hodzic, Zafer Hadzic, Medo Hodzic, Ramiz Begovic, Dervis Softic, Mithad Softic, Mujo Alihodzic, Alija Mandal, Sead Pecikoza, Mustafa Bajramovic, Hajrudin Sajtarevic, Esad Dzihic, Idriz Gibovic, Ramahudin Catovic i Mevlida Koldzic.
Posmrtni ostaci Medredina Hodzica pronadjeni su u jezeru Perucac 2010. godine, dok se za telima ostalih jos traga.
U noci koja je prethodila ovoj otmici, nepoznati pocinioci su iz Sjeverina prisilno odveli Sabahudina Catovica, brata Ramahudina Catovica. Ni njegovo telo do danas nije nadjeno.
Pred Okruznim sudom u Beogradu 2005. godine za otmicu Bosnjaka i njihovo ubistvo, sto je kvalifikovano kao ratni zlocin protiv civilnog stanovnistva, pravosnazno su osudjeni na 20 godina zatvora Milan Lukic, Oliver Krsmanovic i Dragutin Dragicevic, a na 15 godina Djordje Sevic.
Otmica Sabahudina Catovica nije bila obuhvacena ovim krivicnim postupkom. Zapovednika jedinice „Osvetnici“ Milana Lukica je Medjunarodni krivicni sud za bivsu Jugoslaviju (MKSJ) osudio 2012. godine na kaznu dozivotnog zatvora zbog zlocina u Visegradu.
FHP je podsetio da je u ime sedmoro srodnika sjeverinskih zrtava pokrenuo upravne postupke za sticanje statusa clana porodice civilne zrtve rata, u skladu sa vazecim Zakonom o pravima civilnih invalida rata, ali da su svi zahtevi odbijeni sa istovetnim obrazlozenjem – da se pravo po ovom Zakonu ne moze ostvariti za slucajeve kada je zrtva stradala van teritorije Srbije.
FHP je, zajedno sa Centrom za unapredjivanje pravnih studija, u aprilu 2015. godine javnosti predstavio Model zakona o pravima civilnih zrtava povreda ljudskih prava u oruzanim sukobima i u vezi sa oruzanim sukobima u periodu od 1991. do 2001. godine, koji sadrzi resenja koja bi ispravila nedostatke postojeceg zakonskog okvira.
(Beta)
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com