Dok se u Evropskoj uniji i još nekim zemljama raspravlja o tome da li je potrebno ili ne ukidati pomeranje kazaljki dva puta godišnje za letnje ili zimsko računanje vremena, i da li su ljudi zbog tog jednog sata umorniji ili odmorniji, naučnici upozoravaju na mnogo veći problem.
Leto bi zbog klimatskih promena do kraja ovog veka moglo da traje i po pola godine, a zima svega dva meseca. Studija o promenama u trajanju godišnjih doba zbog klimatskih promena pokazala je da je se poslednjih 60 godina trajanje leta u proseku povećalo za 17 dana, prenosi Večernji list.
Veća opasnost od požara
– Leta postaju sve duža i vruća, a zime sve kraće i toplije zbog globalnog otopljenja – rekao je za CNN Yuping Guan, jedan od autora studije objavljene u časopisu Geophysical Research Letters.
I dok neki u dužem trajanju leta ne vide problem jer će više dana uživati na suncu, posledice bi mogle da budu pogubne za zdravlje, okolinu i poljoprivredu.
Promene u dužini četiri godišnjih doba najočiglednije su u blizini mediteranske regije i na području Tibeta. Toplotni talasi trajaće sve duže, a bolesti koje prenose komarci mogle bi se dodatno proširiti, a da i ne govorimo o produženoj sezoni širenja polena, pogotovo od ambrozije, noćne more miliona osoba koje muči alergija. Proleće, godišnje doba u kom biljke počinju a bujaju traje sve kraće, a oscilacije u temperaturama mogu biti kobne za osetljivije vrste. Videlo se to i poslednjih nedelja kada su voćke u voćnjacima zbog toplog vremena na kraju zime, koje je neuobičajeno za mart, počele da pupe i cvetaju, a onda su stigle noći s temperaturama u minusu.
Voćari strahuju i od mraza u aprilu, koji više nije neuobičajen, ali javlja se sve kasnije tokom aprila. Toplija i duža leta znače i veću opasnost od požara s kakvima se već godinama suočava Australija, na primer, kao i delovi Sjedinjenih Američkih Država. Naučnici su analizirali odstupanja u temperaturama od 1952. godine. Dužna leta, navodi se u studiji, povećala se sa 78 na 95 dana, a trajanje proleća, jeseni i zime smanjilo sa 124 na 115, 87 na 82, odnosno 76 na 73 dana. Temperature na moru i kopnu iz godine u godinu rastu. Poslednji put godišnje temperature na globalnom nivou bile su ispod proseka krajem 70-ih, dakle pre 40 godina. Naučnici su složni u tome da su uzrok klimatske promene uzrokovane emisijom gasova koji izazivaju efekat staklene bašte, pa pozivaju na sprovođenje mera za smanjenje emisija štetnih gasova.
Poremećaji kod monsuna
– Proleće i leto započeće mesec dana ranije do kraja veka, jesen i zima otprilike pola meseci kasnije, što rezultira činjenicom da ćemo 2100. godine imati leto od skoro pola godine i manje od dva meseca zime – prognoziraju autori studije. Problemi bi mogli nastati i u državama u kojima se javljaju vetrovi monsuni; otopljenje bi mogla da poremeti obrasce njihovog ponašanja. Monsuni nastaju zbog nejednaka zagrevanja kopna i mora dva puta godišnje. Leti se, naime, kontinenti jače greju, dok su zimi okeani topliji, pa se smenjuju niski i visoki nivoi atmosferskog pritiska. Monsuni imaju veliki uticaj na područja u kojima se javljaju zbog izrazito vlažnih i kišovitih leta, što utiče i na privredu.
– To bi moglo ograničiti vrste useva, podstaći rast invazivnih vrsta i korova ili povećati potražnju za navodnjavanjem – ističu u Agenciji za zaštitu okoline. Duža letnja sezona mogla da donese i promene u vrstama životinja koje naseljavaju određena područja. Sve je lančano povezano i priroda nam uporno šalje signale upozorenja. Na nama je da li ćemo ih uopšte čuti.
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com