Izjava vaseljenskog patrijarha Vartolomeja da razmatra zahtev poglavara nekanonske „makedonske pravoslavne crkve — ohridske arhiepiskopije“ Stefana o priznanju autokefalnosti logičan je nastavak politike Vaseljenske patrijaršije, smatra verski analitičar Željko Injac.
On za Sputnjik kaže da je još pre godinu dana, kad je tema bila autokefalnost „ukrajinske crkve“ i kad je Vartolomej obećavao da se neće mešati u unutrašnje stvari Srpske pravoslavne crkve, rekao da je to samo taktika kako bi carigradski patrijarh završio posao u Ukrajini. A kad se to bude završilo, Vartolomej će se i te kako mešati u unutrašnje stvari SPC i na području Makedonije i u Crnoj Gori.
Vaseljenska patrijaršija je napravila presedan u pravoslavlju i postavila je sebe za dominantnu crkvu unutar pravoslavlja. Reč je o nekoj vrsti „papizma“, a Vartolomej daje sebi za pravo da raspolaže i davanjem autokefalije i eparhijama u dijaspori, pozivajući se na jedan kanon u kojem se navodi da su to „varvarska područja“.
„To, naravno, nije tačno, jer tamo su ipak zapadni hrišćani. Na osnovu toga, oni žele da pridobiju sve eparhije koje pomesne crkve imaju u Zapadnoj Evropi, Americi, Australiji, jer to je, pre svega, izvor prihoda za Carigrad“, kaže Injac.
On objašnjava da je Carigradska patrijaršija veoma mala, obuhvata deo severa Grčke i mali deo Turske, ne poseduje veliki broj eparhija i samim tim ima mali budžet, pa zbog finansijskih potreba želi da se dočepa eparhija ostalih pomesnih crkava. Uz to, Vaseljenska patrijaršija na taj način želi da nametne svoj autoritet.
To je sad njihova zvanična teologija — da su oni majka-crkva svim pravoslavnim crkvama i da samim tim imaju prava koje druge pravoslavne crkve nemaju. Uskraćivanje prava ostalim pomesnim pravoslavnim crkvama na davanje autokefalije i to što patrijarh vaseljenski smatra da je u rangu, maltene, pape u zapadnoj, Rimokatoličkoj crkvi — to je odstupanje od dosadašnje pravoslavne tradicije i pravoslavnog učenja.
„I to će dovesti do sukoba ne samo sa Ruskom i Srpskom crkvom, nego i sa ostalim pomesnim crkvama. Carigradska patrijaršija ide u tom pravcu da sama sebe izoluje od ostalih pravoslavnih crkava, pa čak i od delova sopstvene, Grčke crkve, pogotovo od Svete gore“, smatra sagovornik Sputnjika.
Carigrad će, najverovatnije, posredovati u težnji Makedonaca raskolnika da dobiju autokefalnost i zbog toga je SPC ekspresno ponovo pokrenula dijalog sa „makedonskom crkvom“. Međutim, pitanje je da li će Makedonci hteti da obnove dijalog.
I Bugari su se umešali u unutrašnje stvari SPC, jer je njihovih 12 episkopa pristalo da Bugarska pravoslavna crkva bude majka-crkva „makedonskoj“, što nema nikakvog istorijskog osnova.
Injac smatra da će, najverovatnije, na kraju „makedonska crkva“ dobiti autokefalnost od Carigrada.
Kad je reč o eventualnom davanju autokefalnosti nekanonskoj ’crnogorskoj pravoslavnoj crkvi‘, Injac kaže da je sa njom stvar malo komplikovanija, jer u Crnoj Gori ne postoji toliko moćna i uticajna paracrkvena organizacija i sa takvom strukturom kao u Makedoniji.
„Tamo, ipak, Miraš Dedeić deluje na nivou sekte. Neće se to tako lako desiti u Crnoj Gori, ali će, naravno, Carigrad i tu pokušati da uradi isto što planira da uradi u Makedoniji. Dakle, biće pokušaja, a da li će uspeti ti pokušaji, najviše zavisi od Srpske crkve u Crnoj Gori, odnosno od mitropolita Amfilohija“, zaključio je Injac.
(Sputnjik)
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com