Srpski filmovi izvrsno se poigravaju s običnom svakodnevicom koja je često prožeta apsurdima i društvenim bizarlucima pa na vrlo pitak, uvek dinamičan način preispituju fenomene u društvu i život na margini, a donose i specifičan redateljski i producentski stil.
Iako su neki filmovi s ove liste nastali u doba Jugoslavije, značajno su uticali na razvoj srpskog filma i inspirisali druge naslove koji su usledili. Hrvatski portal Journal.hr napravio je spisak najboljih od najboljih filmova srpske kinematografije.
Podzemlje
Jedna od najslavnijih crnih komedija nastala je u režiji Emira Kusturice, ubedljivo najjačeg režiserskog imena s područja Balkana. Donosi nam izvedbe Predraga Mikija Manojlovića, Lazara Ristovskog, Mirjane Joković, Slavka Štimca i Bore Todorovića, a radnja ove antiratne drama započinje s Drugim svetskim ratom.
Marko (Manojlović) i njegov prijatelj Petar (Ristovski) zaljubljuju se u istu ženu, zanosnu Nataliju, ali kako bi zaštitili svoje porodice moraju se kriti u Markovom vinskom podrumu odnosno u podzemlju. Tamo započinju proizvodnju oružja, a kako bi pokušavao da nastavi ljubavnu priču s Natalijom, Marko im govori da rat traje godinama nakon 1945. zbog čega grupa ljudi nastavlja da živi u bunkeru godinama nakon završetka rata. Iako je film svojevremeno bio kontroverzan, osvojio je tri Zlatne palme u Kanu i postigao ogromne uspehe.
Ko to tamo peva?
Datira iz 1980. godine, a još uvek se smatra jednom od najboljih srpskih komedija koja je bez dileme dostigla status klasika. Slobodan Šijan režirao je ovu priču koja je smeštena u malom selu u Srbiji i svedoči nam o provincijskim svetonazorima i raspadu Kraljevine Jugoslavije.
U zastarelom autobusu koji putuje za Beograd upravljaju Miško kao vozač i njegov otac Krstić kao kondukter. Na putu im se pridružuju dva Roma, par mladenaca, pevač bez sluha, ratni veterani, pacijenti, beskičmenjaci i ostali likovi koji savršeno stvaraju mozaik priča o malograđanštini i uskogrudnosti.
Maratonci trče počasni krug
Još jedna tragikomedija u režiji Slobodana Šijana na ovoj listi i još jedan film nastao po scenariju Draga Kovačevića. Film koji besprekorno objedinjuje sve ono što tako cenimo u srpskoj kinematografiji.
Radnja je smeštena u Kraljevinu Jugoslaviju odnosno tik uoči njenog raspada. Pratimo porodicu Topalović koja već generacijama ima unosan biznis – vode mrtvačnicu. Međutim, najmlađi Topalović, mladi Mirko, ne želi više da nastavi posao. Osim prepirki unutar porodice u kojoj je svaki član ‘na svoju stranu’, priča odjednom donosi i krimi zaplet.
Lepa sela lepo gore
Kao kandidat za Oskara 1996. godine, Lepa sela lepo gore uvrstio se u redove kultnih srpskih filmova. Baziran je na istinitoj priči i scenariju Vanje Bulića, a donosi sjajne role Nikole Koje, Milorada Mandića, Nikole Pejakovića, Dragana Bjelogrlića i drugih. Iz beogradske vojne bolnice protagonisti filma, Muslimani Halil i Srbin Milan koji su se kao deca družili, počinju da se prisećaju rata odnosno svega što mu je prethodilo i što je usledilo. Sedam srpskih vojnika zarobljeno je devet dana u dugačkom tunelu Brodar u septembru 1992. godine. Strani kritičari film su nazivali jednim od najboljih ratnih filmova u istoriji.
Rane
Srđan Dragojević režirao je i Rane, dramu koja je izašla 1998. godine i predstavila nešto drugačiji filmski stil i prikaz ratne realnosti 90-ih. Radnja obuhvata razdoblje između 1991. i 1996. godine u Beogradu koji se vrtoglavo menja ususret sve intenzivnijim haosima u Jugoslaviji.
Dva tinejdžera, Pinki i Švaba, tumaraju kroz takvo moralno narušeno društvo, dok odrastaju na Novom Beogradu. Jedan od highlighta njihove svakodnevice je popularna emisija Puls asfalta u kojoj gostuju kriminalci, a inspirisani njima i njihovim pričama, Pinki i Švaba i sami ulaze u svet kriminala. Najveća želja im je da i sami učestvuju u emisiji, ali, u međuvremenu ih je opasni svet promenio i okrenuo jedan protiv drugog.
Mrtav ladan
Prvenac Milorada Milinkovića iz scene u scenu pomera granicu tragikomedije. U glavnim ulogama su Srđan Todorović, Bata Paskaljević, Nenad Jezdić i Nikola Đuričko, a saga počinje kada nakon smrti Dede, njegovi unuci Kizo i Lemi, pokušavaju da njegovo telo prevezu do Vršca bez da iko primeti da je mrtav.
Ali, voz donosi lepezu tragikomičnih i apsurdnih likova – okoreli diler, sitni lopov, jedna baka, ‘urbana’ šminkerka i drugi. Oni drastično menjaju planove Kizi i Lemiju u samom startu – kad u toj ludnici na mrtvog Dedu padne kofer, putnici imaju samo jedno rešenje – da ga izbace kroz prozor prozor jer su u istom i policajci. Kreće manijakalna potraga za mrtvim Dedom, a svako ima svoje razloge.
Montevideo, Bog te video
Najnoviji film na listi upravo je onaj koji je proslavio Miloša Bikovića. Filmski spektakl Dragana Bjelogrlića donosi priču o dvojici mladih i ambicioznih fudbalera koji će se u narednim godinama profilirati u apsolutne sportske zvezde.
Radnja nas vodi u period stvaranja Jugoslovenske fudbalske reprezentacije koja će na Svetskom prvenstvu u Montevideu 1930. godine ostvariti legendarni uspeh, uprkos posprdnom pogledu na tim i svemu što se dogodilo unutar istog. Paralelno nas vodi u prču prvim ljubavima, prijateljstvima i Beogradu toga doba.
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com