Volite da igrate karte, razonode radi?
A znate li odakle potiču?
Smatra se da karte za igranje potiču iz Indije ili Kine, i da su u upotrebu ušle posle stvaranja papirnog novca.
Postoji nekoliko teorija o tome u kom su veku one tačno nastale.
Prema jednoj od njih, prvi pisani trag o igranju kartama, mada one nisu nazvane kartama, nalazi se u knjizi iz 880. godine pisca Su E za vreme dinastije Tang, u kojoj se opisuje kako je famlija muža princeze Tončang 868. godine uživala u „igri lista“.
Prema pisanim izvorima se veruje da su karte u Kini svakako postojale pre 1000. godine. One su više ličile na uske papirne cedulje, odnosno na domine. Zapravo, i prve domine su bile od papira, da bi tek kasnije počele da se prave od drveta i slonovače. Na njima su kao na novčanicama bile iscrtane razne vrednosti, zbog čega se ovakve karte povezuju sa kockanjem. Prema jednoj drugoj teoriji, karte se nisu pojavile pre 12. veka.
Rezbarenjem drvenih ploča, tako da se ukloni sav materijal oko znakova, Kinezi su izrađivali matrice za štampanje, još u 7. veku. Na vrh ploče nanošena je boja i trazem ostavljan crni otisak znakova, ali samo sa jedne strane papira. Ovaj postupak štampanja Kinezi su vekovima koristili kao glavno sredstvo za umnožavanje, između ostalog i karata za igranje.
Do 13. veka, karte dospele do Bliskog istoka.
Među najstarije očuvane karte islamskog sveta spadaju one koje se čuvaju u Topkapi muzeju u Istambulu. One potiču od mameluki iz Egipta, pre 1500. godine. Ovaj ručno izrađeni špil se sastojao od 52 karte, raspoređene u 4 serije, od kojih je svaka imala brojeve od jedan do deset i tri slikane karte, sa tri vrste uniformi, za koje se smatra da odgovaraju različitim rangovima u službi na sultanovom dvoru.
Igre kartama su u Evropu došle iz islamskih zemalja, najverovatnije oko 1360. godine.
U Francuskoj su karte za igranje bile popularne već krajem 14. veka. Pomenute su, na primer, u pariskom dekretu iz 1397. godine, kojim je radnim ljudima bilo zabranjeno da igraju karte (takođe tenis, kuglanje i kockanje) radnim danima.
Proizvodnja karata za igranje štampanjem cvetala je krajem 14. i početkom 15. veka. Mada je u početku izgledalo komplikovano, kockanje i igranje karata se sa evropskih dvorova lako širilo i na ostalo stanovništvo, tako da istorijski dokumenti pokazuju ograničenja i propise u mnogim zemljama. S druge strane crkveni velikodostojnici, su u kartama videli priliku da od karata zarađuju, pa su iznašli kompromisno rešenje, preporučivši da se karte opreme imenom Isusa Hrista kako bi ih „zaštitili od uticaja zlih duhova, hazarderske groznice i varanja u igri“.
Najznačajniji centar za proizvodnju karata u 15. veku nalazio se u francuskom gradu Ruanu. Francuzi su svoje prve originalne karte nazivali po velikim istorijskim ličnostima ili herojima iz mitova i legendi. Upravo francuski proizvođači su oko 1470. godine postavili mnoge originalne dizajnerske standarde, koji se i danas poštuju.
Posle 1860. godine Evropljani i Amerikanci usvojili su oznake na kartama, za predstavljanje njihove vrednosti, koje su se crtale po uglovima, najčešće dva, po jedan na svakom kraju dijagonale, a ređe i u sva četiri ugla.
Od ostalih poboljšanja, karte sa slikama, žandar, dama i kralj počele su da se prave sa dvoglavim likovima, a karte su počele da se prave sa zaobljenim uglovima. Ova poboljšanja napre su se pojavila u Evropi, ali su se vrlo brzo prihvatila i u Americi. U to vreme pojavio se i prvi džoker.
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com