Sportovi koje zahtevaju izdržljivost, kao što je maraton, po prirodi su naporni za telo. Da bi sprečili bolove koje idu uz ovu vrstu ekstremnih aktivnosti, mnogi ljudi pre trke uzimaju lekove protiv bolova.
Mnogi uobičajeni lekovi protiv bolova, uključujući diklofenak, brufen i aspirin, deluju tako što usporavaju proizvodnju određenih enzima. Na taj način se može smanjiti bol i otok, ali i potencijalno ugroziti drugi delovi tela, uključujući bubrege, stomak i srce. Ovi lekovi su uglavnom bezbedni kada se uzimaju u pravilnim dozama i pod normalnim okolnostima. Ali šta kada je telo izloženo stresom fizičke aktivnosti koja zahteva visoku izdržljivost?
Istraživači su pregledali upitnike 3.913 trkača maratona održanog u Bonu 2010. godine koji su se odnosili na njihovu upotrebu lekova protiv bolova pre trke, bilo kakve probleme koje su imali za vreme ili posle trke i to da li su morali da odustanu od daljeg trčanja u nekom trenutku.
Šta kaže istraživanje?
Skoro polovina ispitanika rekla je da je uzimala sredstva protiv bolova pre trke. Najčešće korišćen lek je diklofenak, zatim brufen, aspirin, pa onda paracetamol i druge kombinacije lekova.
Ljudi koji su uzimali lekove protiv bolova mnogo su više imali problema tokom ili nakon trke (16 na svakih 100 osoba), u poređenju sa 4 na 100 ljudi koji nisu uzimali lekove. Najčešći problemi su:
- gastrointestinalni grčevi – uticali su na svakih 14 od 100 ljudi koji su uzimali lekove protiv bolova, u poređenju sa manje od 1 od 100 onih koji nisu
- problemi sa srcem i cirkulacijom prijavljeni su kod 9 od 100 ljudi koji su uzimali lekove protiv bolova, u poređenju sa 3 od 100 ljudi koji nisu
- gastrointestinalno krvarenje ili krv u urinu uticali su na skoro 4 od 100 ljudi koji su uzimali lekove protiv bolova, dok među ljudima koji nisu uzimali ove lekove, niko nije prijavio krv u mokraći, a samo nekoliko njih je prijavilo gastrointestinalno krvarenje
Istraživači su procenili da su se problemi javljali kod svakog osmog učesnika trke koji je uzeo neki lek protiv bolova pre trke. Problemi su bili veći kada su ljudi uzimali veće doze lekova protiv bolova ili ako su trčali ceo, a ne polumaraton.
Procenat ljudi koji su se povukli iz trke zbog bola bio je isti u obe grupe, što ukazuje na to da uzimanje analgetika pre trke nije pomoglo. U stvari, bolovi u zglobovima i mišićima posle trke bili su češći kod ljudi koji su uzeli lekove protiv bolova pre početka trke.
Koliko je pouzdano istraživanje?
Iako ovi rezultati mogu izgledati kao konačni, postoji nekoliko stvari koje treba imati u vidu. Učesnici su dobrovoljno popunjavanji upitnike, a to nije pouzdan način da se rade istraživanja. Na primer, ljudi koji su imali neki problem posle ili za vreme trke možda su imali veću verovatnoću da će uopšte pristati da popune ovaj upitnik ili obrnuto.
Istraživači takođe nisu znali ništa o medicinskoj istoriji trkača, tako da oni nisu znali da li su neki ljudi češće imali problema od drugih sa lekovima protiv bolova ili bez njih. Poznato je da su ljudi koji su uzimali lekove protiv bolova u proseku bili stariji od onih koji nisu uzimali ove lekove. To je možda faktor koji povećava šanse za nastanak problema.
Šta to znači za nas?
Ako trčite maraton ili se bavite drugim izuzetno napornim fizičkim aktivnostima, ovi nalazi ukazuju na to da uzimanje lekova protiv bolova pre većih napora može biti štetno.
Iako su potrebna dalja istraživanja da bi se potvrdila ova saznanja, poznato je da lekovi protiv bolova nose rizike, a druge studije sugerišu da intenzivna fizička aktivnost može povećati šanse za nastanak zdravstvenih problema.
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com