Masnoća iz hrane najčešće se predstavlja samo kao energetska namirnica, i sa svojih 9 kcal po gramu predstavlja veliki bauk za našu liniju, jer je više nego dvostruko kaloričnija od iste količine šećera (4,2 kcal). Mnogo važnija funkcija masti retko se pominje, a to je da je mast, poput belančevina, gradivna materija, i da je kao takva osnovna sirovina za izgradnju brojnih supstanci neophodnih telu, pre svega hormona. Ko je ikada držao redukcionu dijetu sa vrlo niskim unosom masnoća, osetio je slabost i bezvoljnost koja je, između ostalog, uzrokovana i promenom nivoa hormona.
Sportisti, pogotovo takmičari u bodi-bildingu, koji su se odlučili za ovakav način dijete, osetili su dodatni priliv snage i bolje rezultate čim su se vratili na uobičajeni način ishrane, sa kvalitetnim masnoćama. Posebno se mora naglasiti termin „kvalitetna masnoća“ ili zdrava masnoća, jer u porodici masnoća nije svaka masnoća ista. Pošto novija istraživanja pokazuju da unošenje bilo koje vrste masti izaziva kompleksne biohemijske reakcije u svakoj ćeliji, očekivano je da ishod toga može biti povoljan ili nepovoljan u zavisnosti od masnoća koje smo uneli ili od njihovog međusobnog odnosa.
Masnoća u ishrani daje sirovine u obliku masnih kiselina našim ćelijama, koje od toga prave, između ostalog, i grupu supstanci koje se zajedničkim imenom zovu eikozanoidi. Toj grupi pripadaju brojne supstance koje upravljaju procesima u organizmu, ali kakve masnoće unosimo, ili bolje rečeno u kom odnosu ih unosimo, takve ćemo eikozanoide i dobiti. Izreka „ako niste deo rešenja, onda ste deo problema“ – najbolje se može primeniti na uticaj masti na organizam. Od obilja masnoća koje se javljaju u prirodi, dve glavne kategorije suprostavljenih masnoća značajnih za sintezu eikozanoida jesu omega-3 i omega-6 masne kiseline.
Omega-3 je koncentrisana u morskim organizmima, orasima, semenu lana i repice, a omega-6 u uljima biljaka koje rastu na kopnu i u namirnicama od životinja koje su hranjene namirnicama sa kopna. Od kada je pronađen način za preradu biljnog ulja i dobijanje proizvoda od njih, javio se problem prevelikog unosa omega-6 masnih kiselina, što je dalje dovelo do zdravstvenih problema u vezi sa ovom pojavom. Statistika kaže da je u odnosu omega masnih kiselina omega-6 zastupljena sa 80-90 % kod Amerikanaca (u zavisnosti od izvora). Francuzi se dobro kotiraju sa 65 %, Japanci sa 50 %, dok su rekorderi Eskimi sa samo 22 %. Kod nas nema pouzdanih statistika, ali nas tradicionalne navike u ishrani sigurno ne svrstavaju u „prvu ligu“.
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com