Praćenje nataliteta i mortaliteta širom sveta nije samo podatak o tome koliko ima više ili manje ljudi na planeti. On zahteva i analizu posečne starosti stanovništva, kao i vreme rađanja i umiranja.
Podaci se prikupljaju svakodnevno i ukoliko bude odstupanja u odnosu na ranije mesece ili godine, objavljuju se problematični podaci i po potrebi alarmiraju zvaničnici.
Podatak koji odstupa i odnosu na prethodnih 5 godina – sve je više žena koje se odlučuju da u kasnim tridesetim godinama starosti ili ranim četrdesetim prvi put postanu majke!
Ovaj trend je najizraženiji u Velikoj Britaniji, gde se u poslednjih 5 godina broj majki staijih od 40 stalno povećava. Razlozi za ovakav trend uglavnom su poznati. Najčešći razlozi odlaganja trudnoće kod žena su završetak visokog obrazovanja, posvećenost karijeri, finansijska situacija, nerešeno stambeno pitanje, kao i psihička nespremnost da se postane majka. Na treba zapostaviti ni dovoljno pružanja podrške partnera za materinstvo.
Podaci pokazuju da je do 2004. godine najveća stopa rađanja bila kod žena između 25 i 29 godina starosti, a od tada do danas između 30 i 34.
Trend kasnijeg materinstva i dalje se nastavlja, što, po naučnicima, nije dobro. „Starije“ prvorotke i trudnice izlažu se povećanom riziku od prevremenog porođaja, pobačaja, carskog reza, visokog krvnog pritiska, a svoju bebu izlažu povećanom riziku od od Daunovog sindroma i drugih urođenih anomalija. Mlađe majke i mlađi roditelji mnogo lakše podnose „poteškoće“ oko čuvanja bebe, a i roditelji mladenaca dok su mlađi mogu mnogo više da pomognu u čuvanju deteta.
Osim toga, dosadašnje iskustvo pokazuje da starije majke zahtevaju više pažnje, nege i lečenja tokom trudnoće, ali i kasnije, kao porodilje.
Od 1981. godine do danas broj trudnica i porodilja sa preko 40 godina se utrostručio, a u odnosu na prethodnu godinu taj broj se povećao za 3.4%. Ovi podaci su dominantni u gradskim sredinama, dok su u manje urbanim i seoskim područjima podaci drugačiji. Tu su uglavnom trudnice i porodilje ispod 30 godina starosti. Međutim, podaci iz velikih gradova ih poklapaju. Takođe, podaci o stopi nataliteta variraju u različitim delovima ili područjima, u zavisnosti od razvijenosti regiona.
Osim trenda starijih majki, u porastu je i trend broja dece rođene u vanbračnoj zajednici. Od svih vanbračnih porođaja, čak 40% su samohrani roditelji, dok njih 60% živi zajedno.
Iz našeg ugla
Ovo su podaci iz Velike Britanije i sveta, ali je ovaj trend zastupljen i kod nas, gde su razlozi nezaposlenost, nerešeni stambeni problemi i finansijska situacija još izraženiji. Trebalo bi da sve zvaničnike zabrine „bela kuga“ – sve se manji broj supružnika odlučuje za drugo, a naročito treće dete.
Podsećamo sve koji su na vlasti ili koji mogu da odlučuju da mnogo toga može na lokalnom i državnom nivou da se uradi kako bi se majke što ranije i što češće odlučivale za trudnoću i rađanje dece (materinski dodatak, dečiji dodatak, zapošljenje bar jednog roditelja, subvencije roditeljima, socijalna zaštita, zdravstvena zaštita, vrtići, produženi školski boravak…). Pozitivnih iskustava ima u našem okruženju, ali i u razvijenim zemljama, pa ih treba iskoristiti što pre!
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com