Lečenje hemodijalizom može da se vrši i kod kuće pacijenta, kao i u dijaliznom centru.
Za kućni tretman neophodna je instalacija odgovarajuće medicinske opreme i edukovanost pacijenta i/ili članova njegove porodice za izvođenje procedure hemodijalize.
Ipak, u našim uslovima, hemodijalize u kućnim uslovima uglavnom sprovode medicinske sestre angažovane od strane pacijenta. Uslov za lečenje kućnom dijalizom jeste stabilno zdravstveno stanje pacijenta. Pacijenti sa brojnim tegobama, posebno sa bolestima srca i krvnih sudova, kao i pacijenti sa čestim akutnim komplikacijama tokom dijalize – nisu dobri kandidati za kućnu hemodijalizu. To je razlog da odobrenje za kućnu dijalizu daje posebna lekarska komisija pri kliničkim i kliničko-bolničkim centrima.
Za kućnu dijalizu je neophodno da pacijent ima mašinu za dijalizu kod kuće. Pored toga, potreban je i sistem za pripremu vode za hemodijalizu (reverzna osmoza), dijalizatori, dijalizni rastvori, sredstva za dezinfekciju, špricevi, igle, lekovi, krvne linije i setovi za testiranje vode. Za neke uređaje potrebne su električne i vodovodne modifikacije u delu kuće u kom se vrši dijaliza.
Pacijenti koji su na programu kućne hemodijalize obično mogu da vode nezavistan život i često duže žive nego pacijenti lečeni u dijaliznom centru. To je delimično posledica toga što pacijenti na kućnoj hemodijalizi imaju češće tretmane (nema produženog intervala između dijaliza tokom vikenda) i duže tretmane od pacijenata koji se podvrgavaju dijalizi u dijaliznom centru.
Kućna hemodijaliza generalno se izvodi tri do sedam puta nedeljno i traje između tri i deset sati po tretmanu. Hemodijaliza koja se vrši preko dana obično traje tri do četiri sata dnevno, četiri do sedam puta nedeljno. Hemodijaliza koja se vrši preko noći (takzvana noćna hemodijaliza) obično se vrši tri do sedam puta nedeljno dok pacijent spava. U našim uslovima i u skladu sa regulativom fonda zdravstvenog osiguranja, dijaliza u kućnim uslovima izvodi se svakog drugog dana u trajanju 4 do 5 sati.
Kućna dijaliza može da se vrši u vreme koje odgovara pacijentu. Obično je potrebno prisustvo još jedne osobe (člana porodice, prijatelja ili tehničara) koji pomaže pacijentu pre, za vreme i posle dijalize. Lekar mora da bude telefonski dostupan u slučaju da se pojave problemi ili pitanja. Dnevni (ili noćni) raspored dijalize pruža dodatne koristi u odnosu na terapiju u centru, koja se obavlja tri puta nedeljno. Češća dijaliza rezultuje značajnim poboljšanjem zdravlja, redukuje simptome za vreme i između dijalize i poboljšavaju kvalitet života.
Trenutno u Srbiji ima oko 70 do 80 pacijenata na lečenju kućnom hemodijalizom.
Peritoneumska dijaliza praktično se uvek izvodi u kućnim uslovima, a pacijent u bolnicu dolazi jednom mesečno na ambulantnu kontrolu.
(Prof. dr Rajko Hrvačević, internista-nefrolog, Poliklinika „InterTim“)
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com