Karcinom (rak) prostate je na drugom mestu po učestalosti u muškaraca, odmah posle raka pluća.
To je sporo rastući karcinom i jedan od najčešćih uzroka smrti muškaraca. Budući da je očekivana dužina života produžena, smrtnost od raka prostate je u stalnom porastu. Latentni (neaktivni) rak prostate prisutan je kod oko 50% muškaraca starosti od 80 godina.
S obzirom na agresivnu primenu testa za rano otkrivanje raka prostate (prostatični specifični antigen), smatra se da je rak prostate prisutan kod 15-20% svih muškaraca starijih od 50 godina.
Faktori rizika za nastanak raka prostate
- Genetski faktor – ukoliko neko od muških članova porodice boluje od raka prostate, postoji veća šansa da njegovi potomci obole od ove bolesti.
- Rasni faktor – rak prostate je češći kod američkih crnaca nego kod belaca. Takođe, češći je kod belaca Evropljana nego kod Kineza i Japanaca.
- Ishrana bogata mastima životinjskog porekla – pogoduje razvoju raka prostate. Takođe, svakodnevno konsumiranje crvenog mesa pogoduje nastanku raka prostate.
Četiri stadijuma raka prostate
- Stadijum T1 – kad se tumor ne može otkriti digitalnim pregledom kroz zadnje crevo. Njegove podgrupe su T1a i T1b, koji se slučajno nađu prilikom patohistološkog pregleda izvađene prostate zbog dobroćudnog uvećanja (adenoma); zahvataju manje od 5% uzorka (T1a), odnosno više od 5% uzorka (T1b). T1c je najraniji stadijum raka koji je dokazan uzimanjem uzorka prostate iglom (biopsijom).
- Stadijum T2 – kada se rak prostate može otkriti digitalnim pregledom kroz zadnje crevo. Ovaj stadijum ima podgrupe T2a, u kom je tumor samo u jednom režnju prostate i manji je od dva santimetra u prečniku, T2b, kad je tumor veći od dva santimetra u prečniku i zahvata samo jedan režanj prostate, i T2c, kad tumor zahvata oba režnja prostate.U stadijumima T1 i T2 rak prostate je lokalizovan unutar same prostate.
- Stadijum T3 – označava rak prostate koji je počeo da zahvata kapsulu prostate i da se širi izvan prostate zahvatajući semene kesice.
- Stadijum T4 – označava stadijum raka prostate koji se potpuno raširio izvan prostate zahvatajući okolna tkiva i dajući metastaze u limfnim žlezdama i udaljene metastaze, najčešće u kostima. Ova dva stadijuma pripadaju uznapredovalom stadijumu raka prostate.
Postoji klasifikacija raka prostate po Glisonu (Gleason), koja ima grupe od 1 do 5, u zavisnosti od prisustva patoloških (bolesnih) ćelija u uzorku prostatičnog tkiva. Obično se gledaju dva karakteristična mesta i svako se ponaosob ocenjuje, tako da ova klasifikacija može da bude od 2 do 10 (2 puta 1=2 do 2 puta 5=10). Što ova klasifikacija pokazuje niži broj, to je prognoza raka prostate bolja.
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com