Dugoročno izlaganje sitnim česticama zagađenog vazduha – od automobila, kamiona, elektrana i industrijskih objekata – stvara povećan rizik od umiranja od raka. Ova tvrdnja poznata je već nekoliko decenija, a novo istraživanje ju je samo potkrepilo dokazima.
„Ostaje činjenica da je zagađenje vazduha jasan javni zdravstveni problem“, izjavio je je istraživač G. Nil Tomas, epidemiolog sa Univerziteta u Birmingemu u Engleskoj.
U rezimeu izveštaja jednostavno je rečeno: što više čestica zagađenja postoji u vazduhu, to je veći rizik kod ljudi od dobijanja određenih vrsta raka. U studiji nije dokazano koje čestice i u kojoj meri izazivaju rak i zašto, ali je statistički uočeno da je, ako je na nekom području veća zagađenost vazduha, na tom području i veći broj obolelih od raka.
U istraživanje su uključeni podaci više od 66.000 starijih stanovnika Hong Konga. Nađen je povećan rizik od umiranja od raka čak i za mala povećanja izloženosti ovim sitnim česticama zagađenog vazduha. Podsećamo da se zagađenost meri u mikrogramima čestica po kubnom metru (mg/m3). Na primer, izračunato je da je ukupan rizik od umiranja od raka povećan za 22% sa svakih 10 mg/m3 izlaganja.
Povećanje rizika je izgleda i veće za neke vrste raka. Dodatna zagađenja vazduha povezana su sa 42% povećanim rizikom od umiranja od raka gornjeg digestivnog trakta, a 35% s povećanim rizikom od smrti od raka jetre, žučnih puteva, bešike i pankreasa.
Među ženama, povećana izloženost zagađenju vazduha bila je povezana sa 80% povećanim rizikom od umiranja od raka dojke. Među muškarcima, viši nivo zagađenja nosio je i 36% povećan rizik od umiranja od raka pluća, navode autori studije.
Ova studija, u kombinaciji sa dosadašnjim istraživanjima, ukazuje na to da je gradsko stanovništvo u svim gradovima sveta, gde je povećano zagađenje vazduha, na sličan ili isti način izloženo riziku od karcinoma. Gospodin G. Nils Tomas na osnovu toga upozorava da u svim gradovima koji imaju sličan nivo zagađenja vazduha kao u Hong Kongu mora da se smanji zagađenost što više i što je brže moguće.
Iako uloga zagađenja vazduha u obolevanju od raka nije potpuno jasna, ona može uključiti nedostatke u popravci oštećene DNA, promene u imunom odgovoru organizma ili razna zapaljenja koja izazivaju rast novih krvnih sudova, koji pak omogućavaju ćelijama raka da se šire. Kod raka organa za varenje, zagađenje teškim metalima takođe može uticati na crevne bakterije i tako podsticati razvoj raka.
U studiji nije moglo da se vidi da li je neko od ispitanika imao rak pre početka studija, ali je lako pretpostaviti da su uzroci nastajanja ove bolesti slični. Istraživači su pratili stanovnike Hong Konga do 2011. godine, a podaci o uzrocima smrti dobijeni su od zvaničnih državnih organa.
Kako bi utvrdili izloženost građana sićušnim česticama zagađenog vazduha, istraživači su se oslanjali na procene satelitskih podataka i podatke o kvalitetu vazduha dobijene monitoringom.
„Ova studija je samo dodala veći broj dokaza na tvrdnje da zagađenje vazduha može biti povezano i sa drugim vrstama karcinoma, a ne samo sa karcinomom pluća“ – rekla je Suzan Gapstur, potpredsednik za epidemiologiju u Američkoj asocijaciji za kancer.
Ted Braski, istraživač iz “Centra za rak“ pri Državnom univerzitetu Ohajo, smatra da su uticaji zagađenja čestica vazduha na smrtne slučajeve od raka verovatno i veći nego što je ova studija bila u stanju da pokaže.
Braski tim povodom kaže: „Ovi podaci ukazuju na to da bismo smanjenjem zagađenja životne sredine imali manji rizik umiranja od raka. Zagađenje vazduha ne samo da povećava rizik od astme, rak pluća i bolesti srca već povećava i rizik od umiranja od raka.“
Istraživači kažu kako je rešenje jednostavno: „Treba da ograničimo svoju izloženost zagađenju, na primer, kroz zakonodavno regulisanje snage pri proizvodnji mašina, a to naročito važi za automobile i kamione, maksimizirajući efikasnost motora koja će umanjiti broj štetnih čestica u izduvnim gasovima i podsticanjem prelaska na proizvodnju i korišćenje motora sa nefosilnim gorivom.“
Nalazi studije objavljeni su nedavno u internet izdanju časopisa „Kancer epidemiologija, biomarkeri i prevencija“.
Napomena
Zagađenje vazduha ne povećava samo rizik od smrti usled raka već povećava i rizike od mnogih drugih bolesti.
Prema pisanju časopisa „Environmental Health Perspectives“, utvrđeno je da izloženost samo malim količinama zagađenog vazduha tokom trudnoće može da poveća rizik od prevremenog porođaja i dugoročnih zdravstvenih problema kod dece.
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com