Bolonja: najstariji univerzitetski centar u Evropi (1)

Regija Emilija-Romanja (Emilia-Romagna) smeštena je u središnjem delu Italije i slobodno se može reći da ona povezuje italijanski sever i jug. Ova regija podeljena je na devet administrativnih provincija, a to su: Bolonja, Modena, Parma, Ferara, Ređo Emilija, Pjaćenca, Forli-Ćezena i Rimini. Jedan od najzanimljivijih i najlepših gradova ove regije je Bolonja, grad kolonada, veličanstvenih palata, duge akademske tradicije, ujedno i glavni grad regije Emilija-Romanja.

Današnja Bolonja razvila se na obodu doline reke Po, a prva naselja na području današnjeg grada nastala su tokom bronzanog doba, pre oko 3.000 godina. Reč je o plemenima koja su naselila Apenine i koja su do gvozdenog doba razvila svoju autentičnu kulturu poznatu pod nazivom civilizacija Vila nova. Bili su uglavnom farmeri i stočari, ali imali su razvijeno i zanatstvo. Svojom trgovinom „pokrivali“ su severnu i središnju Italiju.

Foto: Websi/Pixabay.com
Foto: Websi/Pixabay.com

Tokom 6. veka pre nove ere to područje nastanjuju Etrurci, koji razvijaju trgovinu zahvaljujući vezama sa Spinom, lukom na delti reke Po, koju su često posećivali grčki moreplovci. U to vreme današnja Bolonja nosi ime Felsina i postaje glavni grad Etrurije (princeps Etruirae). Oko 350. godine pre nove ere Kelti iz plemena Boi postepeno počinju da nastanjuju Felsinu, gradeći pri tom utvrđenja i formirajući sela u ravnici i na nižim padinama Apenina. Keltsko ime Bona, koje je označavalo grad u regiji Felsina, prihvatili su i Rimljani za latinsku koloniju Bononija, koju su tu osnovali 189. godine pre nove ere, posle 200 godina keltske dominacije. Ovo naselje ubrzo je zajedno s okolinom naraslo do 30.000 stanovnika.

U rimsko doba tu su izgrađene mnoge važne građevine: rimski kastrum, mreža puteva, pozorišta i slično, ali s padom Rimskog carstva opada i moć Bononije.

Shvativši da imaju neadekvatnu odbranu i da su vrlo ranjivi s obzirom na upade varvara u te prostore, stanovništvo tadašnje Bolonje odlučilo je da popravi gradsko utvrđenje i izgradi visoki odbrambeni zid. Ostaci tog zida postoje i danas. Tokom 5. veka veći deo grada bio je napušten i nenaseljen. Političke i administrativne strukture Rimskog carstva nestale su i samo su lokalni biskupi kao što je Petronije (koji je u 12. veku postao zaštitnik grada Bolonje) imali značajniju ulogu u razvoju i zaštiti grada. Posle vladavine varvarskih kraljeva Odoakara i Teodorika, car Justinijan je nad Italijom uspostavio vizantijsku dominaciju, koja je u Bolonji potrajala sledećih 150 godina.

Longobardi upadaju na taj prostor 559. godine, ali ga osvajaju tek 727. Iz tog perioda ostalo je vrlo malo sačuvanih ostataka. Godine 774. Longobardi su Bolonju prepustili papi, pa su u 9. veku gradom vladale vojvode koje je imenovao Pontifikat. Tesne veze između crkve i grada zadržale su se duže vremena, ali nisu uvek bile idilične. Posle crkve, pravo na Bolonju polagalo je i moćno i bogato plemstvo, a za to je bilo puno razloga. Neki od njih su sigurno važan strateški i geografski položaj, kao i ekonomske i kulturne povlastice koje su postojale zahvaljujući razvijenom tržištu i osnivanju univerziteta – prvog u Evropi, osnovanog 1088. godine.

Korisni linkovi

Pratite Krstaricu na www.krstarica.com