Jedno od najvećih naučnih „otkrića” u godini koja je na izmaku, jeste priznavanje postojanja osmog kontinenta – Zelandije, koji obuhvata ostrvo Lord Hau na istočnoj obali Australije, francusku teritoriju Nove Kaledonije i Novi Zeland i broji oko pet miliona ljudi.
Zelandija je prvi put pomenuta još 1994. godine i do sada je smatrana mikrokontinentom ili kontinentalnim fragmentom, ali je Geološko društvo SAD tokom 2017. godine ipak svrstalo u odvojeni geološki kontinent. U nenaučnim krugovima, mnogi smatraju da je zapravo reč o – Atlantidi.
Zelandija obuhvata ostrvo Lord Hau na istočnoj obali Australije, francusku teritoriju Nove Kaledonije i Novi Zeland.
Površina Zelandije se procenjuje na 4.920.000 kvadratna kilometra, što je otprilike polovina Evrope. Poznata je i pod nazivima novozelandski kontinent i Tasmantid. Naučnici smatraju da se zajedno sa Australijom odvojila od Antarktika pre 85–130 miliona godina, a od Australije pre 60–85 miliona godina. Nekada je čitav kontinent bio pod vodom, a danas je oko 93 odsto ispod površine Tihog okeana.
Naučnici Američkog geološkog društva su u argumentaciji za priznavanje novog kontinenta izneli karakterističnu geologiju, dobru definisanost oblasti, debljinu kore od 10 do 30 kilometara… To ne znači sada samo novo ime na listi kontinenata, naglašavaju naučnici, već i novo razumevanje istorije Zemlje. Dvomesečna ekspedicija koja je završena krajem septembra i čiji su nalazi aktuelna tema u naučnim krugovima, pružila je uvid i u promene kretanja tektonskih ploča Zemlje, kao i u promene u cirkulaciji okeana i globalnoj klimi.
Kako su preneli svetski mediji, na šest različitih lokacija, na dubinama većim od 1.250 metara, tim od 30 naučnika je bušenjem morskog dna sakupio više od 8.000 primeraka i stotine fosilnih vrsta. Zabeležili su i istorijske promene u geografiji, vulkanizmu i klimi Zelandije.
„Otkriće mikroskopskih školjki organizama koji su živeli u toplim plićacima mora i polena kopnenih biljaka pokazalo je da su se geografija i klima Zelandije u prošlosti dramatično razlikovali”, rekao je naučni saradnik ekspedicije Džerald Dikens s Univerziteta Rajs (SAD).
Rupert Saderland s Univerziteta Viktorija u Velingtonu na Novom Zelandu, koji je takođe bio deo ove ekspedicije, rekao je da velike geografske promene u severnoj Zelandiji, koja je približno iste veličine kao Indija, omogućavaju pretpostavke za razumevanje pitanja poput onog kako su se biljke i životinje raširile i evoluirale u Južnom Pacifiku”.
(Sandra Gucijan, „Politika“)
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com