Još od prvog teleskopa, koji je 1609. godine napravio Galileo Galilej, ispitivanja svemira ne mogu se zamisliti bez ovih sprava za „gledanje u daljinu“. Današnji teleskopi zasnovani su na savremenim kompjuterskim tehnologijama (uz nezaobilazno prisustvo optičkih elemenata) i znatno su veći od teleskopa iz prošlih vremena. Tehnologija i dalje napreduje, pa je ovih dana u Americi upravo pokrenut projekat realizacije najvećeg teleskopa na svetu.
Projekat je pokrenut na Univerzitetu u Kaliforniji (University of California) i Kalifornijskom tehnološkom institutu (California Institute of Technology). Finansiraće ga najvećim delom Fondacija Gordona i Beti Mur (Gordon and Betty Moore Foundation). Ona će u ovaj projekat uložiti 200 miliona dolara, a od ostalih finansijera prikupiće se još 100 miliona dolara. Ukupna suma od 300 miliona uložiće se u projekat koji će trajati devet godine i čiji će rezultat biti dosad najveći teleskop na svetu.
Teleskop je dobio svoj naziv upravo po dimenzijama koje će imati – TMT (Thirty Meter Telescope). On će, prema tome, imati prečnik 30 metara (98 stopa). Napravljen je specijalnom tehnologijom koja se razlikuje od načina realizacije dosadašnjih, čak i modernih kompjuterskih teleskopa. Kod dosadašnjih teleskopa ogledalo (sočivo) je jedinstvene strukture, dok će po novom projektu ono biti sastavljeno od velikog broja pojedinačnih segmenata. Svaki od segmenata je posebno ogledalo dužine 1,45 metara (4,75 stopa) i kontrolisano je kompjuterom.
Na taj način ostvaren je ukupan efekat ogledala prečnika 30 metara. Pojedinačne slike sa segmenata objedinjuju se posebnom tehnologijom i omogućuju postizanje visoke rezolucije, koja je veća od rezolucije Habl (Hubble) teleskopa, lansiranog u svemir 1990. godine radi svemirskih istraživanja. Prečnik ogledala kod Habla je 2,4 metara, pa će TMT teleskop sa svojim prečnikom od 30 metara predstavljati pravo revolucionarno ostvarenje za buduća posmatranja svemira dublje i dalje nego ikad dosad.
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com