Vrste koje nestaju

Na slici vidite Pacifičku zelenu kornjaču koja pripada grupi od 11.046 životinjskih i biljnih vrsta koje su pred istrebljenjem. Kornjače-majke će doživeti da se tek svaki njihov stoti potomak razvije u odrasli primerak, jer je potražnja za njihovim mesom izuzetno velika. Na potezu od Meksika do Paname sunđerasto, sivo-zeleno meso malih kornjača je cenjeni specijalitet, a na meniju u ovim zemljama gurmani vole da vide i egzotični omlet od jaja ove izumiruće vrste.

Krajem septembra je objavljena najdetaljnija lista ugroženih vrsta ikada realizovana. Detaljno ispitivanje je sprovela Svetska organizacija za očuvanje sredine, a njihov izveštaj obuhvata istraživanja na preko 18.000 vrsta i podvrsta biljaka i životinja.

Otkriveni su podaci o 1.000 do 10.000 puta većoj stopi nestajanja vrsta, što znači da bi se u prvoj deceniji XXI veka izumrloj vrsti Dodo-ptice mogli pridružiti i Kraljevski albatros ili Azijska slatkovodna kornjača.

Naravno, glavni uzrok nestajanja su ljudi. Pojave kao što su širenje gradova, zagađenje, masovna seča šuma ili, jednostavno, fizičko istrebljenje, predstavljaju pretnju održavanju ekosistema planete Zemlje. Za poslednjih 500 godina, iz našeg sveta je nestalo 816 vrsta životinja. Jedan manji broj još uvek postoji, ali samo u veštačkim staništima, kao što su zoološki vrtovi.

Prema pomenutom istraživanju, stopa nestajanja ugroženih vrsta je najveća u Meksiku i Centralnoj Americi, gde je jako izražena seča šuma od strane velikih kompanija, ali i siromašnih porodica koje na taj način dobavljaju ogrev. Na ovom prostoru žive 1.184 vrste kojima preti istrebljenje. Čak se i gvatemalski nacionalni simbol, čudno biće sa crvenim grudima i dugim, perjanim repom – kvecal, nalazi u visoko-rizičnoj grupi. Od centralnoameričkih vrsta pomenimo i Pacifičkog kita i Meksičkog dugonosog slepog miša.

Što se tiče Indonezije, Indije i Kine, to su regioni u kojima su najugroženiji sisari i ptice. I u ovim zemljama su uočeni slični problemi kao i u Centralnoj Americi: nekontrolisane seče šuma, nedovoljna kontrola nad otpadnim materijama, nerazvijen sistem zaštite od šumskih požara, ali i velika nebriga države po pitanju ugroženih biljnih i životinjskih vrsta.

Još jedna pojava jako ugrožava životinjski svet, naročito u Africi: šverc egzotičnih vrsta. Ovaj oblik nelegalne trgovine je po unosnosti na trećem mestu, odmah iza šverca droge i oružja. Recimo, za uhvaćenog majmuna-pauka ili vrstu krokodila iz Belizea, moguće je dobiti čak 5.000 dolara u razvijenim zemljama. I u slučaju afričkih zemalja, Svetska organizacija za očuvanje sredine ističe glavne uzroke ugrožavanja vrsta: siromaštvo i nebriga vladinih ustanova.

Pratite Krstaricu na www.krstarica.com