Visoko u Himalajima, na četiri do pet dana hoda od najbližeg sela i nadmorskoj visini preko 5.000 metara, nalazi se glacijalno jezero Ropkund. U njemu su nalaze na stotine ljudskih kostiju, a niko tačno ne zna kako su one tamo dospele.
U jezeru su nađene kosti između 300 i 800 ljudi, pokazuju procene, a prvi put su primećene 1942. godine, kada je britanska vojska posumnjala da se radi o ostacima japanskih vojnika koji su pripremali tajnu invaziju. Međutim, ispitivanja su pokazala da su kosti mnogo starije.
Od tada do danas, misterija nije rešena, a poslednji pokušaji uključuju i ispitivanje DNK, piše „Lajvsajens“. Zahvaljujući analizi DNK, otkriveno je da najmanje 14 ljudi čije su kosti nađene uopšte nije iz južne Azije. Njihovi geni poklapaju se sa genima današnjih ljudi iz istočnog Mediterana. Te kosti su mlađe od drugih koje su nađene u jezeru. One potiču iz perioda oko 1800. godine, dok su druge kosti datirane od 800. godine pa nadalje, u rasponu od više stotina godina.
Nema preciznog odgovora ni na pitanje šta su ljudi iz istočnog Mediterana radili na tako udaljenom mestu, zabačenog i za same Himalaje. Niti kako su uopšte dospeli tamo početkom 19. veka.
Među kostima su ostaci muškaraca i žena, uglavnom mlađe dobi. Prema starosti kostiju, umrli su u nekoliko „talasa“ koje razdvajaju na stotine godina.
Predanje okolnih meštana iznosi jednu teoriju. Jezero je na putu hodočašća ka svetoj planini Nanda Devi, koja se smatra otelotvorenjem boginje Parvati. Prema lokalnoj legendi, kralj udaljenog kraljevstva se naljutio na Nandu Devi, zbog čega je ona poslala sušu na njegovo kraljevstvo. Da bi joj se izvinio, kralj je pokrenuo hodočašće na kom je prolazio pored jezera Ropkund. Međutim, sa sobom je poveo plesačice i poneo luksuzne stvari, zbog čega je izazvao bes boginje, koja je na njih poslala ledenu oluju i sve ih pobila.
Lokalna legenda možda nije daleko od istine. Neke od žrtava imaju povrede lobanje koje podsećaju na udarce tupim predmetom, pokazala su istraživanja Univerziteta Kerala.
Pretpostavke su da su žrtve uhvaćene na grebenu iznad jezera tokom oluja, u kojima je bilo i jakog i krupnog grada. Mnogi su umrli od smrzavanja, a tela su u jezeru završila tako što su ih odnosile povremene lavine, koje su česte na Himalajima.
Ali, malo je naučnih dokaza koji mogu da odgovore otkud tela ljudi sa istočnog Mediterana u jezeru.
Ne postoje istorijski podaci o nekoj ekspediciji tog tipa, kaže Daglas Preston, autor više knjiga i nedavnog teksta u „Njujorkeru“ o ovom pitanju. On je, zajedno sa antropologom
Agustinom Fuentesom sa Prinston univerziteta takođe nedavno održao i seminar o misterioznom jezeru.
Fuentes kaže kako postoji mogućnost da nas DNK analiza zapravo zbunjuje, jer poredi ostatke ljudi koji su umrli sa današnjim. Međutim, u proteklih 200 godina ljudi su migrirali, što otežava poređenje. Tako je moguće da ostaci zapravo ne pripadaju ljudima sa istočnog Mediterana, već sa mnogo bližim stanovništvom, koje deli iste pretke kao današnji ljudi sa istočnog Mediterana.
Međutim, postoje i dokazi koji nisu bazirani na DNK, a idu u prilog teze da se radi o ljudima iz nekog udaljenog područja. Analizama je utvrđeno da su se ljudi, čija je DNK drugačija od drugih čiji su ostaci nađeni u jezeru, i hranili na drugačiji način. Kako je utvrđeno, oni su jeli manje prosa nego što pokazuje genetika ljudi čije je poreklo iz južne Azije.
Jedna od teorija da misteriozna tela pripadaju izolovanoj populaciji čiji su preci pripadnici armije Aleksandra Makedonskog. Kalaši, etnička grupa u Pakistanu, vodi takvo poreklo, utvrdio je Dejvid Rejh, genetičar sa Harvarda.
Međutim, misterija se tu ne završava. Geni kod Kalaša su mešavina istočno-mediteranskih i južnoazijskih gena i nemaju drugačije modele ishrane u odnosu na druge narode u južnoj Aziji.
„Kombinujući različite linije dokaza, utvrdili smo da se radi o ljudima koji su rođeni na istočnom Mediteranu tokom Otomanske političke kontrole. Na osnovu njihove ishrane, u kojoj dominira poljoprivredna, a ne morska hrana, verovatno su živeli na kopnu, a ne na primorju. Verovatno je da su doputovali na Himalaje, gde su umrli“, navode istraživači.
Ali, razlog zašto su se tu našli još nije utvrđen.
Preston navodi da je razlog misterije to što jezero još nije dobro istraženo. Jezero je u blizini popularne planinarske rute, a planinari su tokom decenija pomerali, pa čak i odnosili kosti.
Zbog opasnih vremenskih prilika i velike nadmorske visine, još nije bilo sistemskih proučavanja te lokacije.
Međutim, i to bi moglo uskoro da se promeni. Vina Mašrif Tripati, bioarheolog sa Dekan koledža u Indiji, planira da uradi detaljno istraživanje. Ona kaže da u samom jezeru, čiji se nivo često menja, verovatno ima ljudskih ostataka koji nisu dirani. Čak se nada da bi mogla da nađe i tkivo, a ne samo kosti, jer bi ono moglo da bude očuvano u ledenoj vodi, što bi olakšalo dalja istraživanja.
(Sputnjik)
Pratite Krstaricu na www.krstarica.com